2022_PR_00111 - Wonen - intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (IGS) wonen - toekenning subsidies 2022 - Goedkeuring

Voor de subsidies van 2022 werd het systeem ‘projectoproep gevolgd door overleg met de IGS coördinatoren in functie van een mogelijks gezamenlijk inzetten van de middelen en het bewaken van provinciale doelstelling’ (cfr. de tussentijds evaluatie) toegepast.

1. projectoproep

De projectoproep werd uitgestuurd aan alle IGS Wonen coördinatoren op 1 maart 2022.

De projectoproep bevat in grote lijnen volgende punten: de indiendatum, de beoordelingscriteria, oproep tot overlegmoment, de verdelingswijze van het budget mocht dit ontoereikend zijn, de verbintenissen die van een aanvrager verwacht worden. In bijlage de volledige projectoproep zoals verzonden. De uiterste indiendatum werd nadien, op vraag van de IGS coördinatoren, verplaatst naar 15 juli 2022.

2. Overleg met coördinatoren

Uit overleg met de coördinatoren op 25 maart 2022 bleek dat er voorlopig (nog) niet zou worden samengewerkt om met verschillende IGS’en samen een project uit te voeren. IGS Wonen Zuid Oost-Vlaanderen en IGS Wonen Woonwijzer Waasland lieten weten dat ze een subsidieaanvraag zouden indienen. Alle overige IGS’en lieten op dat ogenblik weten niet te zullen indienen.

3. Aanvragen

Uiteindelijk hebben 3 intergemeentelijke samenwerkingsprojecten een aanvraag tot subsidie ingediend:

De ene subsidie werd aangevraagd door IGS Wonen lokaal woonbeleid Zuid Oost-Vlaanderen (SOLVA-clusters) en dient voor de conformiteitsonderzoeken op een meer efficiënte manier aan te pakken via de ontwikkeling van een digitaal platform, door een externe ontwikkelaar, voor het inplannen, uitvoeren en opvolgen van woning(kwaliteit)controles. Deze controles gebeuren tot vandaag nog met pen en papier, waardoor controleurs na een plaatsbezoek op hun bureau nog eens allerhande gegevens moeten overbrengen in hun computer en in VLOK (= Vlaamse online applicatie rond woningkwaliteit). Dit is dubbel werk. Via een digitaal platform met gebruik van een digitale drager (bv. tablet of smartphone) bij de controle zelf kan tijdswinst geboekt worden (elimineren van dubbele werk). Er zal bovendien werk gemaakt worden van een online agenda tool voor de 19 aangesloten gemeentebesturen om de controles in te plannen. Hiervan wordt eveneens een aanzienlijke tijdwinst verwacht. Tenslotte zal ook de digitalisering van (een deel van) de administratie mogelijk zijn. Ook alle andere Oost-Vlaamse IGS’en zouden met het digitaal systeem aan de slag kunnen gaan. IGS Wonen lokaal woonbeleid Zuid Oost-Vlaanderen vraagt hiervoor een subsidie aan van 20 000 EUR, te weten: 18 000 EUR voor de ontwikkeling van het digitale platform en 2 000 EUR voor de aankoop van 4 tablets. In bijlage het volledige aanvraagformulier.

De andere subsidie werd aangevraagd door IGS Wonen Woonwijzer Waasland (IGS Waas 1, 2 en 3) en dient voor het plaatsen van 235 woonmeters bij kwetsbare doelgroepen. Het betreft min of meer een verlengingsaanvraag van hetzelfde project door de Provincieraad goedgekeurd in zitting van 23 september 2021 met één nieuwe component. Er wordt gesteld dat de vraag naar de Woonmeter bij partners van het project groter is dan het huidige aanbod. Woonmeters dienen om maatschappelijk kwetsbare gezinnen inzicht te geven in de kwaliteit van hun binnenmilieu. Het is een ondersteunende tool voor correct verwarmen en verluchten. Het is tevens een preventief instrument rond vocht- en schimmelproblemen. De plaatsing van de woonmeter verloopt in de meeste gevallen binnen het kader van de energiescan. De energiescanners van vzw Den Azalee volgen een opleiding over de woonmeter, over verluchten en verwarmen én over woningkwaliteit via IGS Wonen Woonwijzer Waasland. Op die manier hebben ze de juiste én volledige expertise. Via samenwerkingen met sociale partners (OCMW’s, armoedeorganisaties, sociale woonorganisaties, …) moeten de Woonmeters terechtkomen bij de beoogde doelgroep (= kwetsbare gezinnen). Nieuw is dat men de Woonmeter ook zou gaan inzetten binnen een positieve promocampagne rond het aanvragen van een conformiteitsattest, met oog op verhuring van de woning. De verhuurder die vrijwillig een conformiteitsattest aanvraagt zou gratis een Woonmeter ontvangen (plaatsing via energiescanners van vzw Den Azalee). Hierdoor zou de verhuurder geruster moeten zijn in het correct verluchten en verwarmen van zijn woning door de huurder. De IGS wijst er evenwel op dat sinds kort de Woonmeter onderdeel uitmaakt van het pakket aan gratis energiebesparend materiaal binnen een energiescan. Men kan dus, los van dit project, een Woonmeter bekomen via een energiescan. Het project zou steevast de kost van de Woonmeter op zich nemen, zodat het volledige budget aan energiebesparend materiaal (25 EUR) overblijft voor de burger. IGS Wonen Woonwijzer Waasland vraagt hiervoor een subsidie aan van 10 000 EUR. In bijlage het volledige aanvraagformulier.

De derde subsidie werd aangevraagd door ILV Leie & Schelde. Op het ogenblik van het coördinatorenoverleg bestond hun idee nog niet. Deze aanvraag dient voor het aankopen en opnemen van 150 energiemeters (25 per aangesloten gemeentebestuur) om deze op te nemen in het dienstverleningspakket van de energiescan (dit voor de kwetsbare doelgroepen) + de ontlening ervan aan te bieden via het woon- en energieloket van elke gemeente (dit voor de bredere doelgroep).Een energiemeter is een apparaat waarmee je het energieverbruik van een (huishoud)toestel kan registreren. Het kan dus inzichten bieden in het verbruik van bepaalde toestellen. Doelstelling is om oude, verslindende toestellen, uit rotatie te halen. Er zijn individuele winsten te boeken op vlak van woonkosten (minder verbruik aan elektriciteit voor het gezin in kwestie) en maatschappelijke winsten op vlak van milieu (minder verbruik = minder uitstoot). Het gebruik en de resultaten van de energiemeter worden opgevolgd binnen de energiescan (samenwerking met energiehuis van Veneco). ILV Leie & Schelde vraagt hiervoor een subsidie aan van 3 000 EUR. In bijlage het volledige aanvraagformulier. 

4. Beoordeling

De aanvragen van IGS Wonen Zuid Oost-Vlaanderen en ILV Leie & Schelde scoren positief; deze aanvragen zijn een meerwaarde binnen hun huidige werking. De aanvraag van IGS Wonen Woonwijzer Waasland scoort negatief.

IGS Wonen lokaal woonbeleid Zuid Oost-Vlaanderen

Toets aan criteria van de projectoproep:

• Kwaliteit van uitwerking: 7/8
  • Met kennis van zaken en duidelijke visie geschreven. Alle elementen van de aanvraag zijn helder en realistisch.
• Meerwaarde voor andere IGS’en: 3,5/4
  • Overdraagbaarheidsfactor is hoog (het technisch verslag is immers universeel). Meteen bruikbaar product. Solva zal het product gratis ter beschikking stellen aan andere Oost-Vlaamse IGS’en. Wellicht zal de ontwikkelaar wel een gebruikersvergoeding vragen (raming 18 EUR per gebruiker per jaar). Mogelijks ook interesse in dit product over heel Vlaanderen.
• Partnerschap: 1/3
  • Geen project i.s.m. andere IGS. Twee belangrijke partnerschappen: met een externe ontwikkelaar en met Wonen Vlaanderen (i.f.v. koppelingen VLOK). Men ‘beoogt’ dit partnerschap met Wonen Vlaanderen. Er is geen engagement toegevoegd. Er liggen geen offertes met externe ontwikkelaars voor. Men beoogt het opvragen van offertes in de tweede stap van het stappenplan.
• Noodzaak: 1,5/3
  • Nood speelt vooral voor de IGS, minder of niet voor de individuele burger. Wel maatschappelijke ‘winst’ als elke controleur meer woningen kan controleren binnen eenzelfde tijdsbestek door efficiëntiewinsten.
• Innoverend of gericht op kwetsbare doelgroep: 1,5/2
  • Het voorstel is innoverend. Er zijn – zover geweten bij Wonen Vlaanderen – geen besturen met een digitaal platform voor de controles (wel met de agenda tool). 

Er werd geïnformeerd bij Wonen Vlaanderen. Men onderschrijft de meerwaarde van een digitalisering. Wonen Vlaanderen heeft geen plannen om hier zelf werk van te maken.

Tablets worden gezien als reguliere bedrijfsmiddelen, hiervoor kan dus geen subsidie bekomen worden.

Delen van het eindproduct met andere besturen en IGS'en op te nemen als voorwaarde in het besluit. 

De aanvraag krijgt een positieve beoordeling met score van 14,5/20.

ILV Leie & Schelde

Toets aan criteria van de projectoproep:

• Kwaliteit van uitwerking: 6/8
  • Opzet en doel zijn duidelijk, stappenplan realistisch maar een aantal elementen hadden nog beter uitgewerkt kunnen zijn. De uitwerking van een ‘vervolgtraject’ wordt gemist (wat als gezin een energieverslinder niet kan vervangen om financiële reden?)
• Meerwaarde voor andere IGS’en: 2/4
  • Overdraagbaarheidsfactor hoog. Interesse van andere IGS’en zal afhangen of het gebruik van de meters ook werkelijk iets oplevert voor de gezinnen. Inhoud van draaiboek naar andere IGS'en toe is niet uitgewerkt in de aanvraag. 
• Partnerschap: 1,5/3
  • Geen project i.s.m. andere IGS. Partnerschap met energiehuis/energiescan. ‘Sociale partners’ onvoldoende specifiek.
• Noodzaak: 2/3
  • Hoge energiekost is problematisch voor gezinnen in precaire financiële situatie. 
• Innoverend of gericht op kwetsbare doelgroep: 1,5/2
  • Innovatief binnen werkingsgebied en gericht op kwetsbare doelgroepen.

Vervolgtraject en inhoud draaiboek op te nemen als voorwaarden in het besluit.

De aanvraag krijgt een positieve beoordeling met score van 13/20.

IGS Wonen Woonwijzer Waasland

Toets aan criteria van de projectoproep:

• Kwaliteit van uitwerking: 7/8
  • Met kennis van zaken en duidelijke visie geschreven. Alle elementen van de aanvraag zijn helder en realistisch.
• Meerwaarde voor andere IGS’en: 0/4
  • De woonmeter maakt deel uit van het pakket aan gratis energiebesparend materiaal binnen een energiescan. Andere IGS'en kunnen dus langs deze weg gebruik maken van de Woonmeter.
  • IGS Woonwijzer Waasland is er reeds toe gehouden om, ingevolge de ontvangen subsidie in 2021, een draaiboek voor de implementatie van het project woonmeter met alle te nemen stappen, knelpunten en good practices op te maken. Dit draaiboek kan dienen als ondersteuning van andere Oost-Vlaamse IGS'en die met deze tool aan de slag zouden willen gaan.
• Partnerschap: 1,5/3
  • Geen project i.s.m. andere IGS. De juiste (sociale) partners worden betrokken om het project te doen slagen.
• Noodzaak: 0/3
  • De Woonmeter kan ook bekomen worden via het energiebesparingspakket van Fluvius.
• Innoverend of gericht op kwetsbare doelgroep: 1/2
  • Niet innovatief, want aanvraag voor een jaar 2. Wel gericht op kwetsbare doelgroepen.

De Woonmeter maakt ondertussen deel uit van het reguliere besparingspakket van Fluvius. Er zal reeds door IGS Wonen Woonwijzer Waasland een draaiboek worden opgemaakt op basis waarvan andere IGS Wonen aan de slag kunnen gaan met de Woonmeter. De aanvraag scoort daarom geen punten op 'meerwaarde voor andere IGS'en' en 'noodzaak'. 

De aanvraag krijgt een negatieve beoordeling met score van 9,5/20. Deze aanvraag wordt afgewezen. 

5. Budget

Er is voldoende budget om de positief beoordeelde aanvragen te ondersteunen.

• het provinciedecreet van 9 december 2005 en latere wijzigingen, in het bijzonder artikel 42 en 43;
• de Vlaamse Codex Wonen van 2021, en latere wijzigingen;
• het Besluit Vlaamse Codex Wonen van 2021 en latere wijzigingen;
• de wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en aanwending van de subsidies en latere wijzigingen;
• het provincieraadsbesluit van 12 oktober 2005 betreffende reservevorming met provinciale subsidies;
• een budget van 30 000 EUR is voorzien op de actie A000809 ‘Actief deelnemen aan lokaal woonoverleg, gemeenten inhoudelijk ondersteunen en de samenwerking bevorderen’, R002672 'Individueel raadsdossier voor de subsidie van intergemeentelijke projecten lokaal woonbeleid (IGS)';
• de op 1 maart 2022 verzonden projectoproep aan de Oost-Vlaamse IGS Wonen coördinatoren;
• de op 4 juli 2022 ontvangen subsidieaanvraag van ILV Leie en Schelde;
• de op 14 juli 2022 ontvangen subsidieaanvraag van IGS Wonen Zuid Oost-Vlaanderen;
• de op 15 juli 2022 ontvangen subsidieaanvraag van IGS Wonen Woonwijzer Waasland.